Een slaperige dag in Zutphen: de tong van Albert Einstein en die van Reve


Beroemd is de foto van Arthur Sasse, die, toen hij in het voorjaar van 1951 een foto van Einstein wilde maken, werd geconfronteerd met diens tong. Einstein, (1879-1955), had kennelijk even genoeg van alle belangstelling, maar ook lijkt hij op de foto kinds, alsof er voor een kort moment sprake was van kortsluiting in zijn hoofd - en misschien speelde hij dat.

Zou Gerard Reve aan die foto hebben gedacht toen hij op een slaperige dag in Zutphen, onderweg naar het station, zijn tong uitstak naar de voorruit van de auto waar de auteur Celeste Lupus in zat?

'Ik herinner mij die dag in een kleine provinciestad in het oosten des lands, waar voor onze auto een man op het zebrapad naar de ingang van het stationsgebouw liep. Hij was lang, schraal, nogal viezig, oud, met grijs gepiekt haar, gekleed in een vale grijze winterjas. Precies voor onze auto stopte hij zodat wij niet verder konden, draaide zich naar ons om, keek recht door de voorruit en stak zijn tong uit. (...) Ontzet zaten wij in de auto, niet wetend wat te doen, ons afvragend wat wij hadden misdaan. Het leek wel vijf minuten te duren voordat hij nog volop nagenietend in de stationshal verdween. Mij afvragend wat ons ter wereld zo bijzonder had gemaakt voor dit huldeblijk ervoer ik het als een schok dat wij oog in oog hadden gezeten met de grote volksschrijver.'



Stationsplein Zutphen
Wat zal Reve bezield hebben die dag? Dat hij niet wars was van drama is genoegzaam bekend. Celeste Lupus - pseudoniem van de oud-advocaat Roelof H. Bos - zag in het incident een parallel met het werk van Reve. 'Ik heb overal schijt aan', drukte Reve uit. Of was het een voorbode van wat hem te wachten stond? De verduistering door Alzheimer? Het meest voor de hand liggend is dat hij net als Einstein even genoeg had van het hele circus, wat hij, onderweg naar de trein, voor hem onbekende mensen liet weten. Te lezen in: #Locatie door Celeste Lupus in het voorjaarsnummer. (MdB)